Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalarda kanser konusunda çalışan bilim adamları insanın yeme alışkanlığı ile kansere yakalanma arasında ilişki olduğunu, insanın yediklerini kontrol altına alabilmesi halinde kansere yakalanma riskinin azalabileceğini belirtmektediler. Bu bilimsel çalışmalardan yola çıkarak 4 Şubat Dünya Kanser Günü olması münasebetiyle Darıca Farabi Devlet Hastanesi Diyetisyeni Elif Kaynarpunar’dan kanser ve beslenme ilişkisi hakkında bilgiler aldık.
‘’Kanser normal beden hücresinin değişimi(mutasyon) sonucu, denetimsiz olarak hızla çoğalması ile oluşan bir hastalıktır’’
Kanserden korunmak için beslenmemizde nelere dikkat etmeliyiz?
1.Sağlıklı vücut ağırlığında olmalıyız: Özellikle meme, kalın bağırsak-rektum ve kan kanserleri obez bireylerde normal ağırlıktakilere göre daha fazla görülmektedir.
2.Posalı(lifli) besinler tüketmeliyiz: Sebze, meyve, tahıl ve kuru baklagiller tanelerinin dış kısmında posalı maddeler bulunur. Posa alımının arttırılması bağırsakların düzenli çalışmasını sağlayarak kalın barsak-rektum kanserinin önlenmesine yardımcı olur.
3.Kaliteli protein kaynaklarını (yumurta,et,süt,peynir vb.) yeterli ölçüde ve yağsız olarak almalıyız.
4.Yağ tüketimimizi sınırlandırmalıyız: Her türlü yağın fazla alınması özellikle meme, prostat, testis, rahim, yumurtalık ve kalın barsak-rektum kanserlerinin oluşum riskini arttırmaktadır. Katı yağlardan kaçınılmalı. Özellikle zeytinyağı gibi sıvı yağlar tercih edilmelidir.
5.Bol bol taze sebze-meyve tüketmeliyiz: Günde 5-6 porsiyon sebze ve meyve tüketmeliyiz. Böylece kanser oluşumunu engelleyen ve oluşmuş kanserli hücrelerin tedavisinde etkili olan pek çok vitamin ve karotenoidlerden zengin beslenmiş oluruz.
6.İşlenmiş besinlerden uzak durmalıyız: Besinlerin tütsülenmesi, tuzlanması, nitrit, nitrat(salam,sosis) gibi kimyasal maddeler eklenerek işlenmesi sırasında kanserojen maddeler oluşmaktadır.
7.Besinleri pişirme yöntemlerine dikkat etmeliyiz: Etin çok yüksek sıcaklıktaki ızgara üzerinde veya aleve çok yakın tutularak pişirilmesi sırasında kanserojen maddeler oluşabilir. Kızartmalar sırasında yağların yapısında bir takım değişiklikler oluşur. Kızartma yağlarının tekrar tekrar kullanılması kanserojen maddeler oluşumunu arttırır. Bu nedenle kızartmalara diyetimizde çok fazla yer vermemeli, kızartma yapılan yağlar süzülüp, cam kavanozlarda serin ve karanlık bir yerde saklanmalı ve en fazla 3 kez kızartma için kullanılmalıdır.
8.Alkol alımını azaltmalıyız: Alkollü içecekleri çok tüketenlerde özellikle karaciğer kanserine sık rastlanır.
Kansere Düşman Yiyecekler nelerdir?
1) Soya fasulyesi, mercimek, kuru fasulye, nohut, taze fasulye, bezelye (Proteaz engelleyici maddeler bulunur.)
2) Ceviz, fıstık ve fındık gibi sert kabuklu meyveler (Oksitlenmeyi önleyici maddeler bulunur.)
3) Turunçgiller, kayısı, karadut, kızılcık, kiraz, vişne, kuş üzüm, kırmızı ve kara üzüm (Flavonoid bulunur.)
4)Lahana, karnabahar, ıspanak, pazı, turp, nane, kekik, pancar, şalgam, hardal yaprağı ve bunun gibi yenilebilen yabani otlar.
5)Sarımsak, soğan, pırasa (Kükürtlü maddeler bulunur.)